Milli Nüvə Tədqiqatları Mərkəzi

Milli Nüvə Tədqiqatları Mərkəzi

Access Control və Kamera Sistemlərinin Quraşdırılması Layihəsi

 

Layihənin Ümumi Məqsədi

Azərbaycan Respublikasının strateji və elmi əhəmiyyət daşıyan qurumlarından biri olan Milli Nüvə Tədqiqatları Mərkəzi, yüksək təhlükəsizlik tələbləri ilə fəaliyyət göstərən nüvə tədqiqat və texnoloji infrastrukturudur. Belə obyektlərdə fiziki təhlükəsizlik, məlumatların qorunması, işçi və ziyarətçi nəzarəti, habelə proseslərin tam şəffaf və izlənəbilən olması üçün müasir, etibarlı və çevik sistemlərin tətbiqi zəruridir.

Layihənin əsas məqsədi – Mərkəzin ərazisində giriş-çıxışların fərdi və səlahiyyətə əsaslanan şəkildə tənzimlənməsi, daxili və xarici müşahidənin fasiləsiz aparılması, hər hansı təhdid və pozuntuya qarşı operativ xəbərdarlıq və cavab vermə mexanizmlərinin qurulması olmuşdur. Sistemlər həm təhlükəsizlik standartlarına, həm də beynəlxalq nüvə obyektləri üzrə İAEA (Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyi) qaydalarına uyğun şəkildə dizayn edilmişdir.

 

I. Giriş-Çıxış Nəzarət Sistemi (Access Control)

1. Biometrik və Kart əsaslı Keçid Sistemləri

• Üz tanıma və barmaq izi skanerləri – Əməkdaşların identifikasiyası yüksək dəqiqliklə, təmasız formada həyata keçirilir. Bu texnologiya saxta keçid cəhdlərini sıfıra endirir.

• RFID proximity kart oxuyucular – Zonal girişlərdə sürətli və təhlükəsiz keçid üçün tətbiq olunur.

• Multi-factor authentication (çoxsəviyyəli identifikasiya) – Əsas təhlükəsizlik zonalarına giriş üçün həm biometrik, həm də kart oxunması tələb olunur.

• Dual user access – Kritik laboratoriya və cihaz otaqlarına yalnız iki fərqli əməkdaşın eyni vaxtda səlahiyyətli giriş imkanı yaradılmışdır.

2. Giriş Ssenariləri və İcazə Səviyyələri

• Mərkəzləşdirilmiş idarəetmə sistemi – Bütün giriş və çıxış nöqtələri mərkəzi platformadan canlı izlənilir və idarə olunur.

• İcazəli zonalaşdırma (Access Zones) – Mərkəz müxtəlif təhlükə səviyyəsinə malik zonalara bölünərək hər əməkdaşa yalnız aid olduğu sahəyə giriş icazəsi verilir.

• Vaxt çərçivəsinə əsaslanan icazələr – Müəyyən günlər və saatlar üzrə avtomatik giriş-çıxış məhdudiyyətləri tətbiq olunur.

3. Qapıların Avtomatik və Manual İdarəetməsi

• Elektron maqnit kilidlər və avtokontrollu qapılar – Giriş zamanı sistemdən icazə alınmadan heç bir qapı fiziki olaraq açıla bilməz.

• Fövqəladə hallarda boşaltma rejimi (Emergency Override) – Yanğın və ya təhlükə siqnalı zamanı qapılar əvvəlcədən təyin olunmuş təxliyyə ssenarisinə uyğun açılır.

4. Keçid Tarixçəsi və Analitik Hesabatlar

• Real vaxt keçid logları – Hər bir giriş və çıxış qeyd olunur, tarixçə serverdə 12 ay müddətinə saxlanılır.

• Statistik hesabatlar – İdarə heyəti üçün avtomatik hesabatlar (günlük/aylıq/zonal) PDF və Excel formatında generasiya edilir.

• Anomal keçid siqnalı – Qeyri-qanuni giriş, gecikmə və təkrar keçidlər üzrə siqnallar və bildirişlər dərhal aktivləşir.

 

II. Video Müşahidə Sistemi (CCTV – IP əsaslı)

1. Kamera Növləri və Quraşdırılma Prinsipi

• 4K UHD IP kameralar – Mərkəzin girişləri, əsas koridorlar, server otaqları və laboratoriyaları əhatə edən yüksək dəqiqlikli görüntü təminatı.

• PTZ kameralar (Pan-Tilt-Zoom) – Çevik idarə olunan kameralar vasitəsilə geniş bucaq altında və müxtəlif məsafələrdə görüntü alınır.

• Thermal kameralar – Radiasiya və istilik səviyyələrinin aşkarlanması üçün təhlükəli zonalarda tətbiq olunur.

• Anti-vandal və suya davamlı kameralar (IP66/IK10) – Açıq ərazilərdə möhkəm və davamlı modellərdən istifadə olunub.

• İnfraqırmızı və “Low Light” funksiyalı kameralar – Qaranlıq və zəif işıqlı sahələrdə belə yüksək görüntü imkanı təmin olunub.

2. Monitorinq və İzləmə Mərkəzi

• Çoxkanallı video divarlar – Operator otaqlarında eyni anda onlarla kameranı real vaxtda izləmək üçün çoxekranlı divarlar qurulub.

• Zoom və auto-focus idarəetmə – Mühafizə operatorları PTZ kameraları ilə obyektlərə yaxınlaşa, vizual araşdırma apara bilir.

• Eyni görüntünün paralel serverlərə yazılması – Redundant qeyd sistemi sayəsində məlumat itkisi riski sıfırlanır.

3. Qeyd və Arxiv Sistemi

• NVR və RAID əsaslı arxiv serverləri – 30-60 gün arxiv imkanına malik, RAID texnologiyası ilə müdafiə olunmuş məlumat bazası.

• İstifadəçi səviyyəsinə əsaslanan baxış hüquqları – Rəhbərlik, mühafizə və texniki heyət üçün fərqli görüntü icazə səviyyələri təyin olunmuşdur.

• Ağıllı hadisə tanıma – Hərəkət, obyekt tərk etmə, sahəyə icazəsiz giriş, uzunmüddətli dayanma və s. hallar üçün avtomatik bildiriş modulları.

 

III. Təhlükəsizlik və Texnoloji Üstünlüklər

• Beynəlxalq təhlükəsizlik standartlarına uyğunluq – ISO/IEC 27001, IAEA və digər qlobal nüvə təhlükəsizliyi protokollarına uyğun sistem memarlığı.

• Sistemlərarası inteqrasiya – Access control, CCTV, yanğın siqnalizasiyası və giriş interkomları birləşdirilərək mərkəzləşdirilmiş nəzarət imkanı yaradılmışdır.

• VPN əsaslı uzaqdan nəzarət – Səlahiyyətli şəxslər sistemə istənilən məkan və cihazdan şifrələnmiş bağlantı ilə daxil ola bilir.

• Fiziki və informasiya təhlükəsizliyi sinxron şəkildə – Həm girişlər, həm də məlumat axını eyni platformada izlənir və idarə olunur.

 

Layihənin Nəticələri və Əhəmiyyəti

Bu layihə nəticəsində Milli Nüvə Tədqiqatları Mərkəzi:

✅ Giriş-çıxışları tam nəzarət altına almış,
✅ Hər bir fəaliyyət və keçidi arxivləyən sistemlərlə təchiz edilmiş,
✅ Zonal təhlükəsizlik və şəxsi icazələrə əsaslanan rejimə keçmiş,
✅ Bütün obyekt üzrə fasiləsiz vizual nəzarəti təmin etmişdir.

Bununla yanaşı, qurulmuş texnologiyalar mərkəzin gələcək texniki modernizasiyalarına açıq platformada qurulmuş, genişlənə bilən və uzaqdan idarə oluna bilən şəkildə planlaşdırılmışdır.

Elm, strateji təhlükəsizlik və texnologiyanın kəsişdiyi nöqtədə – Biz Milli Nüvə Tədqiqatları Mərkəzinin təhlükəsizlik etibarını təmin etdik!